GIỚI THIỆU VỀ BẦU TRỢ LỰC PHANH (TRỢ LỰC CHÂN KHÔNG)

Bầu trợ lực phanh là một bộ phận quan trọng không thể thiếu của hệ thống phanh. Nó được lắp đặt ở vị trí giữa bàn đạp phanh và xylanh tổng với nhiệm vụ giảm bớt đi phản lực của bàn đạp phanh và khuếch đại lực ép từ bàn đạp phanh, qua đó giúp người lái thực hiện thao tác đạp phanh một cách nhẹ nhàng hơn. 

Bởi vậy mà để dừng xe, hệ thống phanh như má phanh sẽ ép vào đĩa phanh với một lực tối đa mà người lái không cần tác động vào một lực quá lớn lên bàn đạp. 

Nguyên lý hoạt động của bầu trợ lực của phanh ô tô

Nguyên lý hoạt động của bộ trợ lực phanh dựa độ chênh lệch giữa áp suất khí quyển và độ chân không của 2 buồng riêng biệt, để tạo ra một lực mạnh (tăng lực) tỷ lệ thuận với lực nhấn của bàn đạp. 

Van không khí được nối với Cần điều khiển van và bị Lò xo phản hồi van không khí kéo về phía bên phải. Van điều chỉnh bị Lò xo van điều chỉnh đẩy sang phía bên trái. 

Trong điều kiện này, van chân không của thân van bị tách ra khỏi van điều chỉnh, tạo thành một lối thông giữa hai buồng. Bởi vì không có sự chêch áp vào thời điểm này nên bộ trợ lực không hoạt động. 

Khi đạp bàn đạp chân phanh, cần điều khiển đẩy van không khí di chuyển sang bên trái. Lò xo van điều chỉnh cũng đẩy van điều khiển di chuyển sang bên trái, cho tới khi tiếp xúc với van chân không. Việc này sẽ bịt kín lối thông giữa 2 buồng. 

Khi van không khí tiếp tục dịch chuyển sang bên trái, nó càng xa van điều khiển làm cho không khí bên ngoài lọt vào bên trong buồng áp suất biến đổi qua lỗ B (sau khi qua lưới lọc không khí). 

Độ chênh lệch áp suất giữa buồng áp suất không đổi và buồng áp suất biến đổi khiến pittông trợ lực dịch chuyển về phía bên trái. Điều này khiến cần đẩy bộ trợ lực chuyển động về bên trái và làm tăng lực tác động phanh. 

Khi phanh được giữ, cần điều khiển van và van không khí sẽ ngừng dịch chuyển, nhưng pittông trợ lực vẫn tiếp tục dịch chuyển sang bên trái do chênh lệch áp suất. Lò xo van điều khiển khiến van này vẫn tiếp xúc với van chân không, nhưng nó lại dịch chuyển theo piston. 

Vì van điều khiển di chuyển sang bên trái và tiếp xúc với van không khí, không khí bên ngoài sẽ bị chặn, không tràn vào buồng áp suất biến đổi. Vậy nên áp suất trong buồng áp suất biến đổi ổn định, từ đó chênh lệch áp suất không thay đổi giữa 2 buồng, pittông ngừng dịch chuyển và duy trì lực phanh. 

 Khi đạp bàn đạp phanh hết mức, van không khí sẽ dịch chuyển hoàn toàn ra khỏi van điều khiển, buồng áp suất thay đổi sẽ được nạp đầy không khí một cách tức thời. Do đó, độ chênh lệch áp suất giữa 2 buồng sẽ là lớn nhất. Điều này tạo ra lực trợ lớn nhất.  

Sau đó, dù cho có tác dụng lên bàn đạp phanh thêm bao nhiêu lực thì lực trợ cũng không tăng thêm mà lực bổ sung chỉ có thể tác động từ người lái. 

Những hư hỏng thường gặp 

• Phanh cảm thấy nặng, mất trợ lực phanh: Đây là dấu hiệu dễ dàng nhận biết nhất khi bầu trợ lực bị hỏng. Người điều khiến phương tiện có thể cảm nhận được dễ dàng nhất. 
• Phanh chậm hoặc cảm giác không ăn: Khi bầu trợ lực bị hỏng nên lực phanh không được khuếch đại. Lúc này, hệ thống phanh không còn được hiệu quả như trước, vì vậy sẽ có dấu hiệu phanh không ăn hoặc phanh chậm dẫn đến quãng đường dừng lại dài hơn bình thường. 
• Bàn đạp phanh cao/thấp hơn bình thường: Một trong những dấu hiệu bầu trợ lực có vấn đề là bàn đạp phanh cao hoặc thấp hơn bình thường. 
• Xe bị giật khựng lại khi đạp chân phanh: Theo nguyên lý hoạt động của bầu trợ lực ô tô thì chúng ta cũng biết trong bầu trợ lực có một màng ngăn không cho không khí vào buồng áp suất. Nếu màng ngăn này bị hở hoặc thủng thì xe thường sẽ bị giật, khựng, rung,… khi người lái đạp chân phanh