Vô lăng xe ô tô là bộ phận hình tròn trong hệ thống lái giúp người lái điều khiển hướng di chuyển của xe. Vô lăng thường được làm từ nhựa hoặc da bọc lõi thép, có đường kính từ 36-40 cm.
Cầm vô-lăng đúng cách là một trong những kỹ năng cốt lõi quyết định sự an toàn khi lái xe. Theo báo cáo của Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia năm 2024, có tới 35% tai nạn giao thông liên quan đến việc điều khiển vô-lăng không đúng kỹ thuật.
Việc nắm vững kỹ thuật cầm vô lăng chuẩn “9 giờ 15 phút” giúp người lái kiểm soát xe tốt hơn. Đồng thời, điều chỉnh tư thế ngồi phù hợp và sử dụng công nghệ trợ lực lái điện (EPS) giảm 40% nguy cơ chấn thương khi va chạm.
Một số sai lầm thường gặp tài xế cần lưu ý gồm: cầm vô-lăng quá chật hay quá lỏng, tì tay lên vô-lăng,… Bên cạnh đó, có thể đầu tư các thiết bị hỗ trợ như bọc vô-lăng chống trượt, hệ thống trợ lực lái điện (EPS), vô-lăng đa chức năng, hệ thống cảnh báo rời làn đường (LDWS) và vô-lăng có chức năng sưởi để tăng độ an toàn khi điều khiển ô tô.
Bài viết này sẽ giúp bạn cầm vô-lăng đúng chuẩn để lái xe an toàn. Đừng bỏ qua nhé!
Cầm vô lăng đúng cách giúp giảm 20% nguy cơ tai nạn giao thông và tăng khả năng xử lý tình huống khẩn cấp hiệu quả. Tư thế cầm vô lăng đúng cách giúp:
Việc cầm vô lăng đúng cách đặc biệt quan trọng khi di chuyển ở những khu vực đông đúc hoặc khi vào cua, đòi hỏi sự kiểm soát cao từ người lái.
Nghiên cứu của NHTSA năm 2023 chỉ ra rằng người lái được đào tạo kỹ thuật cầm vô lăng đúng cách có tỷ lệ gây tai nạn thấp hơn 20%. Kết quả này so với nhóm người lái không được đào tạo bài bản.
Để đảm bảo an toàn và thoải mái khi lái xe, hãy tuân thủ 5 nguyên tắc sau về tư thế ngồi, kỹ thuật cầm vô lăng cơ bản, các kỹ thuật nâng cao, cách xoay vô lăng và điều chỉnh theo điều kiện lái xe.
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam năm 2024, 65% tai nạn giao thông do mất lái có nguyên nhân từ tư thế cầm vô lăng không đúng cách.
Để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông, điều quan trọng đầu tiên là điều chỉnh vị trí ngồi và vô lăng sao cho phù hợp với vóc dáng và thân hình của bạn. Tư thế ngồi chuẩn cần đảm bảo:
Kỹ thuật cầm vô lăng chuẩn được Hiệp hội An toàn Giao thông Quốc tế khuyến nghị là kiểu “9 giờ – 3 giờ”. Theo báo cáo của NHTSA (Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường cao tốc Hoa Kỳ, 2024), phương pháp này giảm 35% thời gian phản ứng khi xử lý tình huống khẩn cấp. Tức là tay trái đặt ở vị trí 9 giờ, tay phải đặt ở vị trí 3 giờ trên vô lăng (tương ứng kim ngắn chỉ 9 và kim dài chỉ 3 trên mặt đồng hồ).
Với cách cầm này, 2 ngón cái tỳ lên vành vô lăng, các ngón còn lại nắm hờ phía dưới. Lực nắm vừa phải, không quá chặt cũng không quá lỏng. Tư thế này giúp bạn dễ dàng điều khiển vô lăng trong mọi tình huống như đi thẳng, rẽ trái, rẽ phải, vào cua, phanh gấp…
Ngoài ra, khi túi khí bung ra trong trường hợp va chạm, cách cầm 9 giờ 15 phút sẽ tạo góc rộng nhất để túi khí bảo vệ vùng đầu, ngực mà không gây chấn thương cho tay.
Ngoài kiểu cơ bản 9 giờ 15 phút, bạn có thể linh hoạt áp dụng một số kỹ thuật cầm vô lăng nâng cao khác tùy tình huống:
Khi cần đánh lái vào cua, bạn nên sử dụng kỹ thuật kéo tay bên hướng rẽ, đẩy tay bên kia để vô lăng luôn nằm trong tầm kiểm soát. Tránh bắt chéo tay quá mức vì dễ mất kiểm soát khi cần xử lý đột ngột.
Bắt đầu đánh lái khi xe cách điểm vào cua 3-5m (khoảng 2 chiều dài xe con). Nghiên cứu của Trường Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM (2023) cho thấy khoảng cách này đảm bảo 95% khả năng vào cua an toàn ở tốc độ 30-40km/h.
Số vòng quay vô lăng phụ thuộc vào góc cua: cua 90 độ cần 1-1.5 vòng, cua 180 độ cần 2-2.5 vòng. Tài xế mới nên bắt đầu với các cua nhẹ dưới 45 độ (như vào bãi đỗ xe), sau đó thực hành với các góc cua lớn hơn khi đã thành thạo trong vòng 20-30 giờ lái xe.
Tùy điều kiện thời tiết và địa hình, bạn cần điều chỉnh cách cầm vô lăng cho phù hợp:
Có 4 sai lầm phổ biến khi cầm vô lăng mà người lái xe thường mắc phải, bao gồm cầm quá chặt, cầm quá lỏng, tì tay lên vô lăng và đặt tay sai vị trí. Theo nghiên cứu của Trường dạy lái xe Advance Driving School (Anh, 2023), hơn 50% người lái ô tô đang cầm vô lăng sai cách, dẫn đến giảm 30% khả năng kiểm soát xe và tăng nguy cơ tai nạn giao thông.
Khoảng 60% tài xế mới và người lái xe trong thành phố có thói quen nắm chặt vô lăng, đặc biệt trong các tình huống như đi qua đoạn đường ổ gà, kẹt xe hoặc lái xe ban đêm. Điều này khiến cổ tay và bắp tay mỏi sau 15-20 phút lái xe liên tục, giảm 40% độ linh hoạt khi cần đánh lái gấp trong tình huống khẩn cấp.
Thay vào đó, hãy giữ vô lăng với lực nắm tương đương 2-3 kg (như nắm một chai nước 2 lít), hai ngón cái tỳ nhẹ lên vành vô lăng, các ngón còn lại nắm hờ phía dưới để xoay vô lăng linh hoạt trong phạm vi 180 độ.
Ngược lại, việc cầm vô lăng quá lỏng (lực nắm dưới 1 kg) khiến thời gian phản ứng chậm hơn 0,5-1 giây, đặc biệt nguy hiểm khi đánh lái đột ngột ở tốc độ trên 60 km/h hoặc đi qua đoạn đường có ổ gà sâu 10-15 cm.
Do đó, lực nắm vô lăng cần đủ chắc để duy trì sự kiểm soát nhưng vẫn giữ được sự linh hoạt.
Khoảng 25% tài xế có kinh nghiệm trên 5 năm và 40% người lái xe tải có thói quen tì khuỷu tay hoặc bàn tay lên vành vô lăng khi lái xe đường dài. Điều này không những khiến tay nhanh mỏi mà còn rất nguy hiểm nếu túi khí bung ra đột ngột.
Hãy luôn giữ cánh tay và bàn tay cách vô lăng một khoảng, chỉ dùng các đầu ngón tay để điều khiển.
Ngoài những sai lầm trên, còn một số lỗi khác mà người lái xe thường mắc phải, bao gồm:
Để khắc phục những lỗi này, hãy luôn tập trung vào việc duy trì tư thế ngồi đúng, cầm vô lăng ở vị trí 9 giờ 15 phút, và tránh mọi thói quen có thể làm giảm khả năng kiểm soát xe.
Có 5 loại thiết bị chính hỗ trợ cầm vô-lăng an toàn bao gồm bọc vô-lăng chống trượt, hệ thống trợ lực lái điện (EPS), vô-lăng đa chức năng, hệ thống cảnh báo rời làn đường (LDWS) và vô-lăng có chức năng sưởi.
Bọc vô-lăng chống trượt làm từ da, cao su hoặc vải chuyên dụng có thể tăng độ bám tay lên đến 40% so với vô-lăng thông thường. Theo nghiên cứu của Hiệp hội An toàn Giao thông Quốc tế năm 2023, việc mất kiểm soát vô-lăng do trơn trượt chiếm 15% nguyên nhân tai nạn giao thông.
Hệ thống trợ lực lái điện (EPS) giảm lực cần thiết để đánh lái xuống 60-80% so với hệ thống lái thủy lực truyền thống. Công nghệ này đặc biệt hiệu quả ở tốc độ dưới 30 km/h khi đỗ xe hoặc quay đầu.
Vô-lăng đa chức năng tích hợp 8-12 nút điều khiển bao gồm âm thanh, điện thoại, cruise control, và điều khiển giọng nói. Nghiên cứu của NHTSA năm 2023 cho thấy việc sử dụng vô-lăng đa chức năng giảm 35% thời gian rời mắt khỏi đường so với việc thao tác trực tiếp trên bảng điều khiển.
Hệ thống LDWS có độ chính xác 95% trong điều kiện thời tiết bình thường và hoạt động hiệu quả ở tốc độ từ 60-180 km/h. Theo báo cáo của Euro NCAP năm 2024, LDWS giảm 11% tai nạn do xe chệch làn đường.
Vô-lăng sưởi duy trì nhiệt độ 35-40°C trong vòng 3-5 phút sau khi khởi động. Tính năng này đặc biệt hữu ích khi nhiệt độ ngoài trời dưới 10°C, giúp tăng 25% độ nhạy cảm của tay và cải thiện khả năng phản ứng khi lái xe.
Có 5 lưu ý quan trọng để nâng cao kỹ năng lái xe và đảm bảo an toàn giao thông:
Sử dụng găng tay có thể giúp tăng độ bám nếu vô-lăng của bạn trơn trượt hoặc nếu bạn ra mồ hôi tay. Tuy nhiên, hãy chọn loại găng tay có độ bám tốt và không quá dày để bạn vẫn có thể cảm nhận được phản hồi từ vô-lăng.
Để giảm mỏi tay khi lái xe đường dài, hãy điều chỉnh tư thế ngồi thoải mái, giữ vô-lăng một cách nhẹ nhàng, và thường xuyên nghỉ ngơi để thư giãn cơ bắp. Bạn cũng có thể sử dụng các thiết bị hỗ trợ như vỏ bọc vô-lăng chống trượt hoặc hệ thống trợ lực lái điện để giảm lực cần thiết để xoay vô-lăng.
Khi xe bị trượt bánh, hãy giữ vô-lăng ổn định và nhẹ nhàng điều chỉnh hướng lái theo hướng trượt để lấy lại kiểm soát. Tránh phanh gấp hoặc đánh lái quá mạnh, vì điều này có thể làm tình hình trở nên tồi tệ hơn.
Có, cách cầm vô-lăng có ảnh hưởng lớn đến việc điều khiển xe khi vào cua ở tốc độ cao. Kỹ thuật “kéo đẩy” (push & pull) giúp bạn giữ được sự ổn định và kiểm soát xe tốt hơn khi vào cua ở tốc độ cao. Xem ngay bài viết: Lái xe ô tô đường đèo – 9+ kinh nghiệm an toàn & lưu ý.
Để cải thiện phản xạ khi lái xe và cầm vô-lăng, hãy tập trung vào việc quan sát đường và dự đoán các tình huống có thể xảy ra. Bạn cũng có thể tham gia các khóa đào tạo lái xe an toàn để học cách phản ứng nhanh chóng và chính xác trong các tình huống khẩn cấp. Xem thêm: Hướng dẫn cách xử lý tình huống nguy hiểm khi lái ô tô.
Trong điều kiện thời tiết xấu như mưa, tuyết, hoặc băng giá, hãy giảm tốc độ và tăng khoảng cách an toàn với xe phía trước. Cầm vô-lăng một cách nhẹ nhàng và tránh các thao tác đánh lái đột ngột, vì điều này có thể làm xe mất kiểm soát. Xem ngay bài viết: Lái xe ô tô vào mùa mưa bão – kỹ năng, cách xử lý & lưu ý an toàn.
Nếu vô-lăng bị rung lắc khi lái xe, hãy kiểm tra lốp xe để đảm bảo chúng không bị mòn không đều hoặc bị hư hỏng. Nếu vấn đề vẫn tiếp diễn, hãy đưa xe đến một trung tâm dịch vụ uy tín để kiểm tra và sửa chữa hệ thống lái.
Thanh Phong Auto là một trong những trung tâm sửa chữa và bảo dưỡng ô tô uy tín hàng đầu tại TP.HCM, với gần 15 năm kinh nghiệm phục vụ hàng ngàn khách hàng, cùng đội ngũ kỹ thuật viên lành nghề đảm bảo cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp, nhanh chóng và chất lượng cho tất cả các dòng xe.
Tại sao lại chọn Thanh Phong Auto?
Với phương châm “Trung thực – Tận tâm – Trách nhiệm – Chia sẻ“, Thanh Phong Auto không ngừng cải tiến chất lượng dịch vụ, cập nhật kỹ thuật mới nhất để đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng.
Hãy đến với Thanh Phong Auto, quý khách sẽ được trải nghiệm dịch vụ sửa chữa ô tô chất lượng hàng đầu và sự hài lòng tuyệt đối.
*Các dòng xe mà chúng tôi có thợ chuyên: Mercedes, BMW, Audi, Lexus, Toyota, Honda, Mazda, Mitsubishi, Kia, Daewoo, Hyundai,Ford, Nissan, Volkswagen, Porsche, Chevrolet, Rand Rover, Innova, Fortuner, Vios, Fiat, Bugatti, Ferrari, Bentley, Hummer, Chrysler, Dodge, Renault, Cadillac, Volvo, Subaru, Daihatsu, Ssangyong, Roll-Royce, Peugeot, Smart Fortwo, Tobe M’car, Luxgen, Zotye, Haima, Geely, Baic, Hongqi, Cmc, Mini Cooper, Buick, Opel, Acura, Aston Martin, Vinfast, TQ Wuling, BYD.
Từ năm 2019, Thanh Phong Auto được chọn để liên kết đào tạo chính quy với các trường Cao Đẳng Công Nghệ Thủ Đức, Cao Đẳng Việt Mỹ, Đại Học Bình Dương, Đại học Bách Khoa, Đại Học Văn Lang. Điều này giúp bảo chứng cho chất lượng và tiêu chuẩn tại Thanh Phong Auto. Quý khách có thể an tâm về chất lượng và tay nghề kỹ thuật viên tại đây.
ĐỂ LẠI LỜI BÌNH